Preserve Our Mother Tongue / Memelihara dan Memulihara Bahasa Ibunda Kita
The mother tongue of the Chinese Peranakan community in Malaysia is not Mandarin.
Sean Yeow Boon Soong
A Baba Nyonya TV series, “The Ghost Bride” currently being streamed on Netflix, has received enormous attention around the world. The Ghost Bride is set in 1890s Melaka. It is deemed to be an innovative improvement from the previous Baba Nyonya films or drama series in Singapore and Malaysia. The movie is combined with legendary fables and supernatural tales, and the relationship is the catalyst of the storyline. Many Malaysians think this is worth celebrating because this drama, a joint Malaysia-Taiwanese production, enables Malaysia to show its extraordinary creativity on the global stage.
However that may be, it is disappointing that the Baba Nyonya movies or drama series in Malaysia and Singapore are Mandarin-speaking. Only “Baba dan Nyonya” sitcom on Radio Televisyen Malaysia (RTM) is performed in Baba Malay. This was a famous drama from 1980 to 2000. In the “Baba dan Nyonya” series, a famous Nyonya actor, Kenny Chan acted as Bibik Kim Neo; and another dominant Nyonya actor, Chee Hood Siong acted as Ah Chim.
Baba Nyonya dramas or movies should be acted in Baba Malay or Hokkien, or in one of the non-Mandarin Chinese languages. No matter how, the fact is Baba Nyonya is the community that does not speak Mandarin as their mother tongue.
The Chinese Peranakan community in Penang speak Hokkien as their mother tongue for generations, whereas the Chinese Peranakan community in Malacca and Singapore, speak Baba Malay and Hokkien as their mother tongues.
Additionally, certain Chinese Peranakan whose ancestors are Cantonese, Hainanese, Teochew or Hakka also have different mother tongues. Prevalently, the ancestors of the Chinese Peranakan community in Malaysia or Singapore are Hokkien by majority. The mother tongue of the Chinese Peranakan community in Malaysia should not be Mandarin.
Mandarin is the Chinese language that was developed in Northern China. Mandarin is native to Northern China, stretching from Yunnan in the southwest to Heilongjiang in the northeast. The Southern Chinese languages like Hokkien, Cantonese, Hainanese, Teochew or Hakka are not the sisters of Mandarin or the dialects of Mandarin as they are not intelligible to Mandarin speakers.
There might be some critics saying the use of original language is not the determinant of the quality of this film. On the other hand, isn’t it weird to perform a Cantonese opera with Mandarin? This bizarre incident happened in 2016 in Guangzhou. In a Chinese New Year countdown festival which is named “Guangzhou/Canton Will Become Better” (“Canton” is the Postal Map Romanization of “Guangzhou”), a performing art association performed a Cantonese opera named “The Story of a Boat” in Mandarin. Many citizens in Canton criticised this Mandarinised Cantonese Opera as it wiped out the identity of Cantonese culture and language. Manchurian invaders in Korean dramas speak the Manchurian language instead of Mandarin. It truly reflects the real historical fact.
Besides, some people will be vocal about the use of mother tongues. Some claims suggest that not standardising Mandarin as the only language for Chinese people will be a threat to unity. Then, why do some couples still get divorced even when they speak the same language? If we just follow this logic, we as Malaysians should speak only in Malay.
Can you buy the concept that all the people must speak only in English? If this claim should be right, then must the Japanese people use only English when they compose a song, or act in English in front of the rolling camera? When all the audience around the world only expect the actors to speak only one language like English or Mandarin, can you imagine the stake of losing languages and cultures in this vibrant world? In other words, must we eat only French cuisine as French cuisine gained the highest reputation in this world?
Perhaps some claims suggest the consideration toward the audience because they are afraid they do not feel a connection as the films or dramas speak an alien language. Contrarily, why do Korean entertainment still gain enormous welcome all around the world? We can also watch a foreign movie or drama with subtitles. The Taiwanese Hokkien Opera and Mandarin Opera in Taiwan’s theatres are performed with Mandarin and English subtitles as well.
Last year, Nova Scotia from Canada sang “Blackbird” in Mi’kmaq, an aboriginal language in Canada. “Blackbird” in Mi’kmaq received almost 380,000 views in four weeks on YouTube; and today, there are around 1.56 million views since April last year. The composer, Paul McCartney of The Beatles, praised Nova Scotia after listening to “Blackbird” in Mi’kmaq.
Meanwhile, Haida Language, an indigenous language in Canada, has become an extremely dangerous and endangered language. In order to preserve the ethnic culture, a Haida director, Gwaai Edenshaw has filmed a movie called ” SGaawaay K’uuna” (Edge of the Knife). Why can’t we see them as our role models?
Dear all, the Chinese people whose ancestors merely speak non-Mandarin Chinese languages such as Hokkien, Hakka, Cantonese, Teochew, Hainanese, Hokchew and so forth, please stop treating Mandarin as your mother tongue. Please revitalise your non-Mandarin Chinese languages!
Dear Baba Nyonya, please revitalise your Baba Malay and Hokkien. Stop Mandarin opposition now! Your children will pick up Mandarin in Mandarin schools, therefore you need not worry that your children do not speak Mandarin when they have grown up. Just speak to your children in your mother tongues because your children can only learn them from you, as our society is surrounded by dominant languages like English and Mandarin.
In a nutshell, we have to fully use our mother tongues in every possible way including artistic works and literature. If we do not put effort into preserving our mother tongues, then who will do it? It is highly impossible to expect foreigners to help us preserve our mother tongues! Wake up now and stop ditching your mother tongues!
Memelihara dan Memulihara Bahasa Ibunda Kita
Satu siri drama televisyen Baba Nyonya bernama “The Ghost Bride” yang sedang disyarkan pada Netflix telah menerima perhatian yang teramat di selurah dunia. Terjemahan harfiah “The Ghost Bride” ialah “Pengantin Perempuan Hantu Itu”. “The Ghost Bride” yang mempunyai latar belakang di Melaka pada 1890an, dianggap sebagai satu karya yang ada kemajuan inovatif berbading dengan filem-filem dan siri sandiwara Baba Nyonya di Singapura serta Malaysia.
Kebanyakan rakyat Malaysia rasa ini berbaloi untuk memuliakan kerana siri ini merupakan karya Malaysia (diarahkan oleh Quek Shio-chuan dan Ho Yu-hang, dan siri ini diterbitkan oleh orang Taiwan serta orang Malaysia) yang membolehkan negara kita untuk mempersembahkan seniman kita yang luar biasa di pentas sejagat.
Walau bagaimanapun, ini adalah memang mengecewakan bahawa filem-filem dan siri-siri Baba Nyonya di Malaysia serta Singapura hanya menggunakan bahasa Mandarin sebagai bahasa perantaraan. Hanya satu siri komedi Baba Nyonya yang lama di Radio Televisyen Malaysia (RTM) disembahkan dalam patois Baba (Baba Malay atau bahasa Melayu Baba), terutamanya sitkom “Baba dan Nyonya”. Dalam sitkom “Baba dan Nyonya”, Kenny Chen berlakon sebagai Bibik Kim Neo, dan Chee Hood Siong berlakon sebagai Ah Chim.
Filem-filem serta siri Baba Nyonya wajib menggunakan bahasa Melayu Baba, Hokkien atau bahasa Tionghua yang bukan Mandarin. Hakikatnya, Baba Nyonya atau Cina Peranakan bukan masyarakat yang menggunakan bahasa Mandarin sebagai bahasa ibunda. Bahasa Hokkien ditutur turun-temurun oleh kumpulan etnik Cina Peranakan di Pulau Pinang manakala bahasa Hokkien dan bahasa Melayu Baba ditutur turun-temurun oleh kumpulan etnik Cina Peranakan di Melaka serta Singapura.
Terdapat juga nenek moyang Cina Peranakan yang berketurunan Kantonis, Hainan, Teochew atau Hakka memiliki bahasa ibunda yang berbeza. Majoriti orang Cina Peranakan di Malaysia dan Singapura berketurunan Hokkien. Oleh hal yang demikian, bahasa ibunda masyarakat Cina Peranakan tidak sewajarnya bahasa Mandarin.
Bahasa Mandarin merupakan bahasa Cina yang berkembang di China utara, terutamanya kawasan merangkumi dari Yunnan di barat daya China sehingga Heilongjiang di timur laut China. Bahasa-bahasa Cina Selatan seperti bahasa Hokkien, bahasa Kantonis, bahasa Hainan, bahasa Teochew, dan bahasa Hakka bukan loghat-loghat Mandarin.
Terdapat beberapa bidasan menyatakan bahawa penggunaan bahasa asli bukanlah penentu mutu atau kejayaan sesuatu filem atau siri, Namun begitu, tidakkah ganjil jika Opera Kantonis dipersembahkan dalam bahasa Mandarin? Perihal aneh ini berlaku di Guangzhou dalam tahun 2016 di Guangzhou. Dalam satu pesta pengiraan detik pelancaran Tahun Baru Qamari atau Tahun Baru Imlek yang bertema “Guangzhou/Canton Akan Menjadi Lebih Baik” (“Canton” ialah ejaan Romanisasi pos Tiongkok/Postal Map Romanization kepada perkataan “Guangzhou”), satu persatuan seni persembahan mempersembahkan satu Opera Kantonis “Hikayat Bot” dalam bahasa Mandarin. Keramaian penduduk Canton mengecam Opera tersebut kerana ia memusnahkan budaya dan bahasa Kantonis. Dalam drama Korea, penyerbu Manchuria bertutur dalam bahasa Manchu. Ini memang mencerminkan kenyataan sejarah.
Sebahagian orang yang membantah penggunaan bahasa ibunda menerangkan bahwa tidak mempiawaikan bahasa Mandarin sebagai bahasa standard bagi semua orang Tionghua merupakan ancaman kesatuan orang Tionghua. Jika kita mematuhi logik ini, semua orang Malaysia hanya boleh bercakap dalam bahasa Malaysia sahaja. Apabila masakan Perancis menjadi masakan tahap antarabangsa, mestikah kita hanya makan hidangan Perancis sahaja setiap hari?
Apabila semua penonton hanya mengharapkan pelakon-pelakon bertutur dalam satu bahasa sahaja, misalnya bahasa Mandarin atau Inggeris, bolehkah anda membayangkan ancaman yang dibawa kepada bahasa-bahasa yang lain di dunia yang bersemangat ini? Sebahagian orang berkepercayaan bahwa penonton tidak akan merasakan sebarang perikatan dengan filem atau sandiwara itu jika watak-watak itu bertutur dalam bahasa asing.
Sebaliknya, walaupun K-pop dan K-drama bertutur dalam bahasa Korea, K-pop dan K-drama masih memiliki peminat yang ramai di seluruh dunia. Kita juga boleh menonton filem serta sandiwara negara asing dengan sari kata. Contohnya, Opera Hokkien Taiwan dan Opera Peking di panggung wayang Taiwan dipersembahkan dengan sari kata Mandarin serta Inggeris.
Pada tahun lepas, satu pelajar sekolah menengah di Nova Scotia, Kanada mempersembahkan satu lagu klasik The Beatles yang berjudul “Blackbird” (Burung Hitam) di YouTube dalam bahasa Mi’kmaq yang merupakan salah satu bahasa orang asli di Kanada. Pelajar itu, Emma Stevens, mendapat 380,000 tontonan video dalam 4 bulan sahaja. Dia telah mendapat 1.56 juta tontonan setakat ini. Emma Stevens bertuah untuk menemui Paul McCartney, penyanyi asal “Blackbird”. Paul McCartney mengucapkan penikmatannya dengan lagu “Blackbird” versi Mi’kmaq yang membantu merayakan budaya yang berlainan.
Selain itu, bahasa Haida, bahasa orang asli yang lain di Kanada, teleh menjadi teramat terancam. Untuk memelihara bahasa Haida, satu pengarah Haida yang bernama Gwaai Edenshaw telah membuat filem yang berjudul “SGaawaay K’uuna” (bahasa Inggeris: Edge of the Knife; bahasa Malaysia: Pinggir Pisau). Mengapakah kita tidak boleh melihat mereka sebagai teladan kita?
Wahai orang Tionghua yang mempunyai nenek woyang yang bercakap dalam bahasa Hokkien, bahasa Hakka, bahasa Kantonis, bahasa Teochew, bahasa Hainan, bahasa Hokchew, dan bahasa Cina Selatan yang lain, janganlah menganggap bahasa Mandarin sebagai bahasa sendiri lagi! Mandarin ialah bahasa Cina Utara manakala nenek moyang masyarakat Tionghua di Malaysia dan Singapura bertutur dalam bahasa Cina Selatan.
Tolonglah menghidupkan bahasa-bahasa Tionghua yang bukan Mandarin! Wahai Baba Nyonya, tolonglah menghidupkan bahasa Melayu Baba dan bahasa Hokkien anda. Anak anda akan belajar bahasa Mandarin di sekolah Mandarin, jadi anda tidak perlu membimbangkan bahawa anak anda tidak mampu bertutur dalam bahasa Mandarin.
Cakaplah bahasa ibunda anda, kerana anak anda hanya boleh belajar bahasa ibunda daripada anda. Kesimpulannya, kita mesti menggunakan bahasa ibunda kita dalam pelbagai keadaan yang sesuai, termasuklah karya seni kita dan kesasteraan kita.